6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı Teşkilat Kanunu
|
13 Temmuz 2010 SALI
|
Resmî Gazete
|
Sayı : 27640
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
KANUN
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HAKKINDA KANUN
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Tanımlar, İlkeler, Görev ve Yetkiler
Amaç ve tanımlar
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı; Dışişleri Bakanlığının kuruluş, görev ve yetkilerine ilişkin esasları düzenlemektir.
(2) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bakan: Dışişleri Bakanını,
b) Bakanlık: Dışişleri Bakanlığını,
c)
Emsal kararnamesi: 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 156 ncı ve 157 nci maddeleri uyarınca yürürlüğe konulan
sürekli görevle yurtdışında bulunan memurlara ödenecek aylıklara ilişkin
Bakanlar Kurulu kararını,
ifade eder.
İlkeler, görev ve yetkiler
MADDE 2- (1) Bakanlık, bu Kanunda belirtilen görevlerini yerine getirirken aşağıda belirtilen ilkeler çerçevesinde hareket eder:
a) Bölgesinde ve dünyada barışçıl, adil ve kalkınmaya imkan tanıyan bir ortamın kalıcı şekilde tesisi ve güçlendirilmesi.
b) Ulusal hak ve çıkarların savunulması ve korunması.
c)
Her türlü toplumsal yaşamın temelini oluşturan insan haklarının ve
demokratik değerlerin savunulması ve ileriye götürülmesi, dil, ırk,
renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri
sebeplerle yapılan her türlü ayrımcılık ile mücadele edilmesi.
ç) İnsanlığın kültürel mirasının, çevrenin ve yerkürenin doğal yaşam alanlarının korunması.
d) Uluslararası hukukun ve ona olan saygının geliştirilmesi ve güçlendirilmesi.
(2) Bakanlığın görev ve yetkileri şunlardır:
a)
Türkiye Cumhuriyetinin dış politikasının tespiti için hazırlık
çalışmaları yapmak ve tekliflerde bulunmak, Hükümet tarafından tayin ve
tespit edilen hedef ve esaslara göre dış politikayı uygulamak ve
koordine etmek.
b)
Türkiye Cumhuriyetini ve Hükümetini yabancı devletler ve uluslararası
kuruluşlar nezdinde yetkili makam olarak temsil etmek, yabancı devletler
ve uluslararası kuruluşlarla temas ve müzakereleri ilgili kurum ve
kuruluşlarla işbirliğinde bulunmak suretiyle yürütmek, Türkiye
Cumhuriyetinin dış ilişkilerini tüm boyutlarıyla ve ilgili kurum ve
kuruluşlarla işbirliğinde bulunmak suretiyle tesis etmek, yürütmek,
yönlendirmek, geliştirmek ve ülkenin çıkarlarını korumak.
c) Devlet organlarının uluslararası temaslarının yürütülmesinde bu organlara yardımcı olmak.
ç)
5/5/1969 tarihli ve 1173 sayılı Milletlerarası Münasebetlerin
Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun çerçevesinde, diğer kamu
kurum ve kuruluşlarınca dış politika ile bağlantılı olarak yurtdışında
yürütülen faaliyetlerin Hükümetçe saptanan dış politikaya uygunluğunu
gözetmek, bu faaliyetleri koordine etmek ve bunlara katılım sağlamak.
d) Hükümeti dış dünyadaki gelişmeler ve değişen şartlar konusunda bilgilendirmek.
e) Türkiye Cumhuriyeti hakkında yurtdışında bilgilendirici faaliyetler yürütmek.
f)
Yurtdışında yaşayan vatandaşların hak ve menfaatlerini korumak ve yaşam
kalitelerinin yükseltilmesine yönelik çalışmalar yürütmek, ülke
dışındaki vatandaşlara ve Türkiye Cumhuriyeti uyrukluğunu taşıyan tüzel
kişilere destek, yardım ve konsolosluk himayesi sağlamak.
g)
31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Milletlerarası Andlaşmaların Yapılması,
Yürürlüğü ve Yayınlanması ile Bazı Andlaşmaların Yapılması İçin
Bakanlar Kuruluna Yetki Verilmesi Hakkında Kanun çerçevesinde, diğer
devletlerle ve uluslararası kuruluşlarla akdedilen andlaşmalara ilişkin
temas, müzakere, yetki belgesi, imza, onay ve tescil süreçlerini ilgili
kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği içinde yürütmek, bu andlaşmaları
veya tescil edilmiş kopyalarını muhafaza etmek ve sicillerini tutmak,
andlaşma taslaklarının mevzuata uygunluğunu incelemek ve görüş
bildirmek.
ğ)
Uluslararası hukukun ve uluslararası hukuk içtihadının gelişimine
yönelik süreçleri takip etmek ve bu süreçlere iştirak etmek.
h)
Türkiye Cumhuriyetinin tarafı olduğu siyasi nitelikli uluslararası
davaları ve Adalet Bakanlığı ile işbirliği yapmak suretiyle Avrupa İnsan
Hakları Mahkemesindeki davaları ikame ve takip etmek.
ı)
Türkiye Cumhuriyetini temsil yetkisine sahip olarak Bakanlar Kurulu
kararı ile belli bir geçici görevle görevlendirilen temsilciler ve
temsil heyetlerine Türkiye Cumhuriyetini bağlayan hususlarda Hükümetin
talimatlarını iletmek, bu temsilci ve temsil heyetlerinin ihtisasa dair
hususlarda ihtiyaç duyacakları talimatları ilgili bakanlıklar ile
istişare suretiyle tespit edip onlara iletmek, heyetlerin başkanları
diğer bakanlıklardan ise bu heyetlerde temsilci bulundurmak.
i) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yurtdışı teşkilatı kurulması ve dış temsilcilik açılması konusunda görüş bildirmek.
j)
Mali, iktisadi ve diğer teknik konularda ilgili kurum ve kuruluşlarca
yürütülmesi gereken veya statülerinde, üyelerinin ve ortaklarının
belirli bakanlık veya merci vasıtasıyla işlem yapacağı belirtilen
uluslararası kuruluşlarla yürütülen dış temas ve müzakerelerin dış
politikaya uygun olarak yürütülmesini gözetmek, gerekirse bunlara
katılmak.
k) Türkiye Cumhuriyetinin Devlet ve dışişleri protokolünü düzenlemek ve yürütmek.
1)
Diplomasi ve konsolosluk ilişkilerinin yürütülmesi ile bağlantılı
olarak uluslararası andlaşmalardan kaynaklanan iş ve görevleri yerine
getirmek.
m) Uluslararası kuruluşlarla işbirliğini geliştirmek.
n) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
İKİNCİ BÖLÜM
Bakanlık Teşkilatı, Kadroları ve Personeli
Bakanlığın genel teşkilat ve kadro yapısı
MADDE 3- (1) Bakanlık, merkez teşkilatı ve yurtdışı teşkilatından oluşur. Bakanlığın merkez ve yurtdışı kadroları bir bütün teşkil eder.
Merkez teşkilatı
MADDE 4- (1) Bakanlık merkez teşkilatı ana hizmet, danışma ve denetim ile yardımcı hizmet birimlerinden oluşur.
Bakanlık makamı
MADDE 5-
(1) Bakan, Bakanlık kuruluşunun en üst amiridir. Bakanlık hizmetlerinin
mevzuata ve Hükümetin genel siyasetine uygun olarak yürütülmesini ve
Bakanlığın görev alanına giren konularda diğer bakanlıklarla işbirliği
ve koordinasyonun tesisini sağlamakla görevli ve Başbakana karşı
sorumludur. Bakan, emri altındakilerin eylem ve işlemlerinden sorumlu
olup, merkez ve yurtdışı teşkilatının faaliyetlerini, işlemlerini ve
hesaplarını denetlemekle görevli ve yetkilidir.
(2)
Müsteşar, Bakanın emrinde ve onun yardımcısı olup, Bakanlığın hizmet ve
görevlerinin Bakan adına ve Bakanın talimatları yönünde, Bakanlığın
amaç, politika ve tabi olduğu mevzuat hükümleri ile stratejik planlara
uygun olarak düzenlenmesi ve yürütülmesinden sorumludur. Bu amaçla,
Teftiş Kurulu Başkanlığı hariç olmak üzere, merkez ve yurtdışı
teşkilatına gereken talimatları verir ve bunların uygulanmasını takip ve
temin eder. Müsteşar, bu görev ve hizmetlerin yürütülmesinden Bakana
karşı sorumludur.
(3)
Ana hizmet, danışma ve denetim ile yardımcı hizmet birimlerinin ve
yurtdışı teşkilatının yönetim ve koordinasyonunda Müsteşara yardımcı
olmak üzere, yedi müsteşar yardımcısı görevlendirilebilir.
Ana hizmet birimleri
MADDE 6-
(1) Bakanlıktaki ana hizmet birimleri yirmi beş adet genel müdürlükten
oluşur. Genel müdürlükler, Bakanlığın görev ve yetkileri çerçevesinde,
kendi görev alanlarına giren konularda, dış politikanın ve dış
ilişkilerin icra edilmesine yönelik stratejilerin ve hareket tarzlarının
tespit ve tatbikinden sorumludur. Bakanlık yurtdışı teşkilatının dış
politika amaçları doğrultusunda yönlendirilmesi ve talimatlandırılması
ile dış ilişkilerin ülke içindeki boyutunun icra ve koordinasyonundan da
genel müdürlükler sorumludur. Genel müdürlükler, ikinci fıkrada
sayılan görevlerin yanı sıra, Türk dış politikasının yürütülmesi
çerçevesinde ülkeler ve bölgeler temelinde ortaya çıkan yeni öncelikler
ile uluslararası ilişkiler alanında yaşanan gelişmeler doğrultusunda
Bakan tarafından verilen diğer görevleri de yerine getirir.
(2) Ana hizmet birimleri ve görevleri şunlardır:
a)
Siyaset Planlama Genel Müdürlüğü; Türkiye'nin dış politikasını
ilgilendiren güncel uluslararası ve bölgesel konulara ilişkin uzun
vadeli politikaların belirlenmesine katkıda bulunur ve bu konularda
analiz, planlama, eşgüdüm ve kamuoyunu bilgilendirme çalışmaları yapar.
b) Avrupa Genel Müdürlüğü; Avrupa ülkeleri ile ikili düzeydeki siyasi ilişkileri yürütür ve koordine eder.
c)
Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü; Türkiye'nin Avrupa Birliği ve organları
ile ilişkilerinin yürütülmesi çerçevesinde, ilgili diğer kurum ve
kuruluşlar ile işbirliği yapmak suretiyle gerekli politikaların ve
hareket tarzlarının belirlenmesi, uygulanması ve koordinasyonundan
sorumludur.
ç)
İkili Siyasi İşler Genel Müdürlükleri; Bakanlıkta bulunan sekiz adet
İkili Siyasi İşler Genel Müdürlüğünden yedi adedi, coğrafi görev
alanlarındaki ülkelerle ikili düzeydeki siyasi ilişkiler ile bölgesel
nitelikli siyasi örgütlerle ilişkileri ve işbirliğini planlar, koordine
eder ve yürütür. Genel Müdürlüklerin sorumlu oldukları coğrafi görev
alanları, Bakan onayı ile belirlenir. İkili Siyasi İşler Genel
Müdürlüklerinden sekizincisi, Yunanistan ile siyasi ve ekonomik
ilişkilerin yürütülmesinden, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile
ilişkilerin ve işbirliğinin geliştirilmesinden, Kıbrıs sorununa ilişkin
gelişmelerin izlenmesi ile gerekli politika ve hareket tarzlarının
belirlenerek icrasından, uluslararası hukuk çerçevesinde denizcilik ve
havacılık konuları ile deniz yetki alanlarının sınırlandırılması, hava
sahası düzenlemeleri ile kara sınırı konularında gerekli faaliyetlerin
icra ve koordinasyonundan sorumludur.
d)
Uluslararası Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü; Kuzey Atlantik Antlaşması
Örgütü (NATO) ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ile
ilişkileri yürütür, bu örgütlerin gündemindeki konuları takip eder ve bu
örgütler nezdinde Türkiye'nin hak ve çıkarlarının savunulmasını, ilgili
kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle sağlar.
Avrupa-Atlantik güvenliği, bu çerçevedeki savunma ilişkileri, silahların
kontrolü ve silahsızlanma, NATO altyapı ve lojistik konuları ile sivil
olağanüstü hal planlaması konularında faaliyetlerde bulunur ve
koordinasyonu sağlar.
e)
Çok Taraflı Siyasi İşler Genel Müdürlüğü; Birleşmiş Milletler, Avrupa
Konseyi ve diğer uluslararası siyasi örgütler ile ilişkileri yürütür, bu
örgütlerin gündemindeki konuları takip eder ve bu örgütler nezdinde
Türkiye'nin hak ve çıkarlarının savunulmasını, ilgili kurum ve
kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle sağlar.
f)
Küresel ve İnsani Konular Genel Müdürlüğü; çevre, insan hakları, göç,
iltica, insan ticareti ve insani yardımlar ile küresel boyut taşıyan
diğer konularda politika ve hareket tarzlarının belirlenmesine ve
tatbikine yönelik faaliyetlerde bulunur, ilgili kurum ve kuruluşlarla
koordinasyonu sağlar.
g)
Çatışmayı Önleme ve Kriz Yönetimi Genel Müdürlüğü; bölgesel ve küresel
boyutlu çatışmalara yol açma riski taşıyan gelişmeleri ve çatışmaya
dönüşmüş uyuşmazlıkları takip eder, bunların önlenmesine, yönetimine ve
çözümüne yönelik olarak ilgili ülke ve uluslararası örgütlerle işbirliği
içerisinde izlenecek politikaları ve tatbik edilecek hareket
tarzlarını, ilgili kurum, kuruluş ve Bakanlık birimleriyle eşgüdüm
içerisinde belirler.
ğ)
Çok Taraflı Ekonomik İşler Genel Müdürlüğü; Dünya Ticaret Örgütü,
Birleşmiş Milletler sistemi içindeki ekonomik ve sosyal kuruluşlar ile
diğer uluslararası ve bölgesel nitelikli ekonomi, ticaret, çevre ve
benzeri alanlarda faaliyet gösteren kuruluşlar ile ilişkileri, ilgili
kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle yürütür, bu örgütlerin
gündemindeki konuları takip eder ve bu örgütler nezdinde ülkenin hak ve
çıkarlarının savunulmasını sağlar. Dış ilişkiler ile bağlantısı olan
enerji ile bölgesel ve sınır aşan sular konularındaki politika ve
hareket tarzlarının oluşturulması ve uygulanması çerçevesinde icra
edilecek çalışma ve faaliyetlerde, ilgili kurum ve kuruluşlar ile
işbirliği yapmak suretiyle yer alır ve gerekli koordinasyonu sağlar.
h)
İkili Ekonomik İşler Genel Müdürlükleri; Bakanlıkta bulunan iki adet
İkili Ekonomik İşler Genel Müdürlüğünden biri Türkiye'ye komşu ülke veya
bölgelerle ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi için gerekli
olan çalışma ve faaliyetleri, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği
içerisinde yürütür. Diğeri bu ülkeler dışındaki diğer ülkelerle ikili
düzeydeki ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi için gerekli
olan çalışma ve faaliyetleri, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği
içerisinde yürütür. Bu Genel Müdürlükler genel ekonomik gelişmeleri
takip etmek suretiyle bu çalışma ve faaliyetlerin dış politikayla uyumlu
olmasını gözetir.
ı)
Uluslararası Hukuk Genel Müdürlüğü; uluslararası hukukun ve
uluslararası hukuk içtihadının gelişimine yönelik süreçleri takip eder,
bu süreçlere iştirak edilmesini ve katkıda bulunulmasını sağlar.
i)
Andlaşmalar Genel Müdürlüğü; diğer devletlerle ve uluslararası
kuruluşlarla akdedilecek andlaşmalara ilişkin temas, müzakere, yetki
belgesi, imza, onay ve tescil süreçlerini ilgili kamu kurum ve
kuruluşları ile işbirliği içinde yürütür. Andlaşma taslaklarının
mevzuata uygunluğunu inceler, görüş bildirir, onay ve yürürlük sürecini
takip eder. Taraf olunan andlaşmaları veya tescil edilmiş kopyalarını
muhafaza eder ve sicillerini tutar. Taraf olunan andlaşmalar konusunda
Türkiye Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonu ile Bakanlar Kurulunu
düzenli olarak bilgilendirir.
j)
Konsolosluk İşleri Genel Müdürlüğü; konsolosluk ilişkilerinin ve buna
dair görüşmelerin yürütülmesinden ve koordinasyonundan sorumludur.
Konsolosluk hizmetleri, vize ve yurtdışında yaşayan vatandaşlar ile dış
ilişkileri ilgilendiren emlak konularındaki çalışma ve faaliyetleri,
ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle yürütür.
k)
Araştırma ve Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü; ikili ve çok taraflı
güvenlik işbirliğinin tesisi ve yürütülmesinin yanı sıra uluslararası
boyutu bulunan veya dış ilişkileri ilgilendiren terörizm, uyuşturucu
kaçakçılığı ve diğer örgütlü suçlar ile ülke aleyhine faaliyetlerle
mücadele konularını takip eder, bu görevlerini ilgili kurum ve
kuruluşlar ile işbirliği yapmak suretiyle yerine getirir.
l)
Enformasyon Genel Müdürlüğü; Bakanlık sözcülüğü, Bakanlığın yerli ve
yabancı medya kuruluşları ve medya mensupları ile ilişkilerinin
yürütülmesi, basın toplantılarının ve Bakanlık açıklamalarının yapılması
görevlerini yürütür. Dış politika alanında medya aracılığıyla yerli ve
yabancı kamuoyu ile iletişimi sağlar, kamu diplomasisi alanındaki
faaliyetlerin planlanması ve icra edilmesinde ilgili kurum ve kuruluşlar
ile işbirliği içinde hareket eder. 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde Bakanlık içi koordinasyonu
sağlar.
m)
Yurtdışı Tanıtım ve Kültürel İlişkiler Genel Müdürlüğü; ilgili kurum ve
kuruluşlar ile işbirliği yapmak suretiyle, kültür, eğitim, bilim, spor
ve benzeri alanlarında diğer ülke ve uluslararası kuruluşlarla ikili ve
çok taraflı ilişkileri ve işbirliğini yürütür. Türkiye'nin yurtdışındaki
tanıtımına yönelik proje ve faaliyetlerin yürütülmesini ve
koordinasyonunu sağlar.
n)
Protokol Genel Müdürlüğü; Devlet ve dışişleri protokolünü düzenler ve
uygular. Ülkedeki yabancı misyonların diplomatik işlemlerini,
yurtdışındaki Türk misyonları ile ülkedeki yabancı misyonların
güvenlikle ilgili iş ve işlemlerini, diplomatik pasaport işlemlerini,
misyon şeflerinin atama belgeleri ile yabancı konsolosların buyrultu
belgelerinin hazırlanması işlemlerini yürütür.
Danışma ve denetim birimleri
MADDE 7- (1) Danışma ve denetim birimleri ile görevleri şunlardır:
a)
Dış Politika Danışma Kurulu Başkanlığı; Türkiye Cumhuriyetinin dış
politikasının oluşturulması, yönlendirilmesi ve uygulanması hakkında
değerlendirmeler yapar ve görüş bildirir. Kurul Başkanlığı görevi
Müsteşar tarafından yürütülür. Kurul, meslek memurları arasından atanan
altı üye ile müsteşar yardımcılarından oluşur.
b)
Teftiş Kurulu Başkanlığı; Bakanın emri veya onayı üzerine, Bakanlık
merkez ve yurtdışı teşkilatının her türlü faaliyet ve işlemlerini, Bakan
adına incelemek, denetlemek ve gerekli görülmesi halinde soruşturmakla
görevlidir. Teftiş Kurulu Başkanlığı, merkez ve yurtdışı teşkilatını
oluşturan birimlerin işleyişini mevcut görev tanımları ve verimlilik
esasları temelinde Bakanın emriyle gözden geçirip tavsiyelerde de
bulunabilir. Teftiş Kurulu Başkanlığının görev, yetki ve sorumlulukları
ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
c)
Strateji Geliştirme Başkanlığı; 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu
Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kamu
Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 15 inci maddesi ve
diğer mevzuatla strateji geliştirme ve mali hizmetler birimlerine
verilen görevleri yerine getirir.
ç)
Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanlığı; Türk dış politikası,
uluslararası ilişkiler ve bölgesel konular hakkında bilimsel araştırma,
inceleme ve analizler yapar ve bağımsız kaynaklarca oluşturulan
analizleri Bakanlığın ilgili birimlerinin kullanımına sunar. Başkanlık,
bu görevlerini yürütürken, emekli büyükelçiler ile yerli ve yabancı
üniversitelerin, kurumların, düşünce ve medya kuruluşlarının
temsilcileri ve uzmanlarıyla işbirliği yapabilir, yerli ve yabancı özel
kişiler ile tüzel kişilere bedeli mukabilinde araştırma, etüt ve proje
çalışmaları yaptırabilir. Müsteşara bağlı olarak faaliyet gösteren
Başkanlığın teşekkül tarzı ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle
düzenlenir.
d)
Hukuk Müşavirliği; Bakanlık birimlerince hazırlanan veya diğer kamu
kurum ve kuruluşlarınca gönderilen kanun, kanun hükmünde kararname,
tüzük ve yönetmelik taslakları ile diğer hukuki konular hakkında görüş
bildirir, Bakanlığın menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici
hukuki tedbirleri alır, 8/1/1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun
hükümlerine göre adli ve idari davalarda gerekli bilgileri hazırlar,
Hazineyi ilgilendirmeyen idari davalarda Bakanlığı temsil eder ve
Bakanın vereceği diğer vazifeleri yerine getirir.
(2)
Bakanlık Müşavirleri; Bakanlık açısından özel önem ve öncelik taşıyan
konularda, sayıları otuzu geçmemek şartıyla, Bakanlık makamına yardımcı
olmak üzere merkez teşkilatında görevlendirilen ve Bakanlık makamına
bağlı olarak hizmet veren memurlardır.
Yardımcı hizmet birimleri
MADDE 8- (1) Yardımcı hizmet birimleri ve görevleri aşağıda gösterilmiştir:
a) İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:
1)
Bakanlığın insan kaynakları politikası ve planlamasıyla ilgili
çalışmaları yürütmek, insan kaynaklarının ve personel yönetiminin
geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunmak ve bu kapsamda alınan
kararları uygulamak.
2) Kurumsal gelişim faaliyetlerini koordine etmek ve yürütmek.
3) Bakanlık personelinin atama, özlük ve emeklilik işlemlerini planlamak ve yürütmek.
4) Bakanlık personelinin ve ailelerinin yurtdışında sağlık hizmetlerinden yararlanmalarına ilişkin işlemleri yürütmek.
b) Diplomasi Akademisi Başkanlığının görevleri şunlardır:
1)
Türkiye Cumhuriyetinin dış ilişkilerinin, Türk dış politikasının ve
konsolosluk hizmetlerinin yürütülmesinde görev alan Bakanlık
mensuplarının temel ve hazırlayıcı eğitimleri ve stajları ile Bakanlığın
ihtiyaçlarına göre tespit edilen diğer hizmet içi eğitim faaliyetlerini
planlamak ve icra etmek.
2)
Bakanlık mensuplarının yurtiçinde ve yurtdışındaki eğitim
programlarına, yabancı dil ve mesleki eğitim amaçlı kurslara,
seminerlere ve benzeri etkinliklere katılımları ile diplomasi ve
konsolosluk alanında diğer ülkelerle gerçekleştirilen eğitim işbirliği
faaliyetlerini, ilgili Bakanlık birimleri ve gerekli görülmesi halinde
diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla eşgüdümde bulunmak suretiyle
planlamak ve yürütmek.
3)
Diğer kamu idarelerinin yurtdışına sürekli görevle atanan memurları ile
bu idarelerin dış ilişkilerle bağlantılı birimlerinde görevli memurlar
için eğitim programları planlamak ve yürütmek.
c) İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Merkez ve yurtdışı teşkilatında kullanılmak üzere gerekli araç, gereç ve malzemenin temini ile ilgili hizmetleri yürütmek.
2)
Merkez ve yurtdışı teşkilatında ihtiyaç duyulan arazinin ve binaların
kiralanması ve satın alınması ile bina inşası ve büyük onarımlarıyla
ilgili işleri yürütmek.
3) Bina ve yerleşke yönetimi, güvenliği, temizliği, aydınlatması, ısıtması, bakımı, onarımı ile taşıma hizmetlerini yürütmek.
4) Yurtiçindeki ve yurtdışındaki lojmanlar ile sosyal tesislerin kurulması, yönetimi ve bakımı ile ilgili hizmetleri yürütmek.
5) Bakanlıkta sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak ve yürütmek.
ç) Bilişim Teknolojileri Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:
1)
Merkez ile yurtdışı teşkilatı arasındaki haberleşmeyi yürütmek, gelen
ve giden haberleşme evrakının kayıt, tasnif ve dağıtımını sağlamak,
bilişim ve haberleşme ihtiyaçları ile bağlantılı yazılımları temin
etmek, oluşturmak ve geliştirmek.
2)
Merkez ve yurtdışı teşkilatında mevcut bilişim altyapısının kurulumu,
bakımı, ikmali, geliştirilmesi ve güncellenmesi ile ilgili işleri
yürütmek, haberleşme güvenliğini sağlamak ve bu konularda görev üstlenen
personelin bilgi teknolojilerindeki gelişmelere paralel olarak düzenli
şekilde hizmetiçi eğitim almalarını sağlamak.
3)
Merkez ile yurtdışı teşkilatı arasında mevcut haberleşme sistemi
üzerinden yapılması uygun görülmeyen yazışmaları periyodik kuryeler
göndermek suretiyle ulaştırmak, diplomatik çanta ve kargoların
sevkiyatını sağlamak ve bunlara dair yazışmaları yürütmek.
d) Diplomatik Arşiv Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Bakanlık arşivini muhafaza etmek, arşiv sistemini yönetmek ve geliştirmek.
2)
Gizli içerikli belgelerin belli süreler sonunda araştırmacıların
istifadesine açılmasına yönelik olarak gizlilik kaldırma komisyonları
oluşturmak ve bunların faaliyetlerini düzenlemek.
3) Diğer devletlerle ve uluslararası kuruluşlarla akdedilen andlaşmaların tasnifini ve muhafazasını gerçekleştirmek.
e)
Tercüme Dairesi Başkanlığı; yabancı devletler ve uluslararası
kuruluşlar ile akdedilen andlaşmalar başta olmak üzere, dış politikanın
yürütülmesi çerçevesinde Bakanlıkça ihtiyaç duyulan belge ve metinlerin
tercüme edilmesini veya yapılmış olan tercümelerin gözden geçirilmesini
sağlamakla görevlidir.
f)
Özel Kalem Müdürlüğü; Bakanın resmi ve özel temaslarını planlamak,
yazışmalarını yürütmek, protokol, tören, ziyaret, karşılama, uğurlama ve
ağırlama ile ilgili hizmetleri düzenlemek, yerine getirmek ve Bakanın
vereceği diğer işleri yapmakla görevlidir.
(2)
Bakan ve Müsteşar ile Bakanlık birimleri arasında koordinasyon ve
karşılıklı bilgi akışının süratle sağlanmasından sorumlu olmak üzere
Bakan ve Müsteşar için birer özel müşavir görevlendirilir.
(3)
Bakanlık Komisyonu; büyükelçiler ve daimi temsilciler dışında kalan
Bakanlık personelinin terfi, tayin ve diğer özlük işlerini görüşmek ve
Bakan onayına sunulmak üzere gerekli teklifleri hazırlamakla görevlidir.
Bakanlık Komisyonu, Müsteşarın başkanlığında müsteşar yardımcılarından
oluşur. İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığı, Bakanlık Komisyonunun
raportörlüğünü yapar. Komisyon Başkanı, gerekli gördüğü hallerde,
belirleyeceği diğer Bakanlık mensuplarını da Komisyon toplantılarına
davet edebilir. Komisyon, Müsteşar ve en az dört müsteşar yardımcısının
katılımıyla toplanabilir.
(4) Birinci fıkranın (a), (c), (ç), (d) ve (e) bentlerinde sayılan yardımcı birimler, müstakil daire başkanlıklarıdır.
(5)
Diplomasi Akademisi Başkanlığının çalışma usul ve esaslarına ilişkin
hususlar yönetmelikle düzenlenir. Diplomasi Akademisi Başkanlığında
ücret karşılığı ders vermek üzere görevlendirilen Bakanlık personeli ve
diğer kişilere, haftada yirmi, bir takvim yılında üç yüz altmış saati
aşmamak ve 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel
Kanununun 11 inci maddesinde öngörülen azami ek ders ücretlerini
geçmemek üzere, Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlık
tarafından belirlenen miktar, esas ve usuller çerçevesinde ders ücreti
ödenir.
(6)
Bakanlık, yurtiçinde, dış ilişkilerin yürütülmesi açısından önem ve
gereklilik taşıyan yerlerde Bakanın teklifi ve Başbakanın onayı ile
toplam sayıları beşi geçmemek üzere irtibat bürosu açabilir. İrtibat
bürolarının çalışma esasları, Bakanlıkça yürürlüğe konulan yönetmelikle
belirlenir.
Yurtdışı teşkilatı
MADDE 9-
(1) Bakanlık, 13/12/1983 tarihli ve 189 sayılı Kamu Kurum ve
Kuruluşlarının Yurtdışı Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
esaslarına uygun olarak yurtdışı teşkilatı kurabilir.
(2)
Bakanlığın yurtdışı teşkilatı, büyükelçilikler, daimi temsilcilikler,
başkonsolosluklar, büyükelçilik konsolosluk şubeleri ile fahri
başkonsolosluk ve fahri konsolosluklardan oluşur. İhtiyaç halinde,
elçilik, konsolosluk, irtibat ofisi, büyükelçilik bürosu, başkonsolosluk
bürosu, muavin konsolosluk ve konsolosluk ajanlığı ile diplomatik
temsil ve konsolosluk hizmeti amaçlı benzer temsilcilikler, Bakanlığın
teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile kurulabilir.
(3) Büyükelçiliklerin görevleri şunlardır:
a)
Kuruldukları ve akredite edildikleri devlet nezdinde Türkiye
Cumhuriyetini temsil etmek, Türkiye Cumhuriyetinin, vatandaşlarının ve
uyrukluğunu taşıyan tüzelkişilerin hak ve menfaatlerini korumak.
b)
Kuruldukları ve akredite edildikleri devletlerin hükümetleri ve ilgili
kuruluşları ile gerekli temas ve müzakereleri yürütmek.
c)
Türkiye Cumhuriyeti ile nezdinde bulundukları ve akredite edildikleri
devlet arasında dostluk ilişkileri kurulması ve siyasi, askeri,
ekonomik, kültürel, bilimsel ve diğer alanlardaki ilişkilerin ve
işbirliğinin geliştirilmesi için çalışmak.
ç)
Nezdinde bulundukları ve akredite edildikleri ülkelerdeki gelişmeleri
takip etmek, görevleriyle ilgili bilgi ve değerlendirmeleri merkez ve
yurtdışı teşkilatındaki ilgili birimlere iletmek.
(4) Daimi temsilciliklerin görevleri şunlardır:
a)
Bulundukları uluslararası kuruluş nezdinde Türkiye Cumhuriyeti
Hükümetini temsil etmek, Türkiye Cumhuriyetinin menfaatlerini korumak ve
geliştirmek.
b)
Nezdinde bulundukları uluslararası kuruluşla veya bu kuruluşta icra
edilen toplantılar çerçevesinde ilgili muhataplarla gerekli temas ve
müzakereleri yürütmek.
c)
Nezdinde bulundukları uluslararası kuruluşa ve bu kuruluşun
faaliyetlerine ilişkin gelişmeleri takip etmek, bilgi ve
değerlendirmeleri merkez ve yurtdışı teşkilatındaki ilgili birimlere
iletmek.
ç)
Nezdinde bulundukları uluslararası kuruluş ile Türkiye Cumhuriyeti
arasındaki ilişkileri ve işbirliğini geliştirmek için faaliyette
bulunmak.
(5) Başkonsolosluk niteliğindeki konsolosluk temsilciliklerinin görevleri şunlardır:
a)
Görev çevreleri dahilinde, Türkiye Cumhuriyetinin menfaatlerini korumak
ve geliştirmek, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına ve uyrukluğunu
taşıyan tüzelkişilere yönelik konsolosluk işlemlerini yürütmek ve
konsolosluk himayesi sağlamak.
b) Yabancılara yönelik vize işlemlerini yürütmek ve vize ita etmek.
c) 1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesinde sayılan diğer görevleri ifa etmek.
(6) Büyükelçilikler bünyesindeki konsolosluk şubelerinin görevleri şunlardır:
a)
Büyükelçiliğin bulunduğu ve akredite edildiği ülke genelinde ya da bu
ülkedeki belli bir görev çevresi dahilinde, Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşlarına ve uyrukluğunu taşıyan tüzelkişilere yönelik konsolosluk
işlemlerini yürütmek ve konsolosluk himayesi sağlamak.
b) Yabancılara yönelik vize işlemlerini yürütmek ve vize ita etmek.
c) 1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesinde sayılan diğer görevleri ifa etmek.
ç) Büyükelçilik tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
(7) Büyükelçiliklere bağlı olarak kurulan fahri başkonsolosluk ve fahri konsoloslukların görevleri şunlardır:
a) Türkiye Cumhuriyetinin menfaatlerini korumak, geliştirmek ve tanıtımına katkıda bulunmak.
b) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına ve uyrukluğunu taşıyan tüzelkişilere yönelik konsolosluk himayesi sağlamak.
c) Özel olarak yetkilendirildiği takdirde, konsolosluk işlemleri yapmak.
ç) Büyükelçilik tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.
Bakanlık personeli
MADDE 10- (1) Meslek memurlarına ilişkin esaslar aşağıda gösterilmiştir:
a)
Meslek memurları, Bakanlığın görevleri çerçevesinde, Türk dış
politikasının oluşturulması ve icrasında görev, yetki ve sorumluluk
üstlenen ve temsil görevi icra eden memurlardır. Meslek memurları,
yabancı devletlerle ve uluslararası kuruluşlarla yürütülen ikili ve çok
taraflı ilişkilerin siyasi, ekonomik ve kültürel boyutları ile
uluslararası hukuk konuları ağırlıklı olmak üzere, uluslararası
ilişkiler alanındaki gelişmeleri takip ve analiz eder, dış politikanın
oluşturulmasına yönelik gerekli girdileri sağlar, stratejileri ve
hareket tarzlarını oluşturarak Hükümet tarafından tespit olunan dış
politika çerçevesinde uygular. Meslek memurları, yurtdışı teşkilatına
sürekli görevle atandıklarında, konsolosluk işlemlerinde imzaya
yetkilidir.
b)
Meslek memuru olabilmek için, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde
sayılan şartlar ile Bakanlıkça açılan yarışma sınavına ilişkin
yönetmelikle belirlenen diğer şartlar saklı kalmak üzere, yurtiçindeki
üniversitelerin veya diploma denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından
onaylanmış olmak kaydıyla yabancı üniversitelerin en az dört yıllık
lisans eğitimi veren fakültelerinin uluslararası ilişkiler, siyaset
bilimi, kamu yönetimi, tarih, sosyoloji, halkla ilişkiler ve tanıtım,
psikoloji, iktisat, işletme, maliye ve finans bölümleri ile ağırlıklı
olarak bu alanlara yönelik eğitim programlarına sahip bölümlerinden veya
hukuk fakültelerinden mezun olmak ya da üniversitelerin sosyal bilimler
alanında en az dört yıllık lisans eğitimi yapmış olup, uluslararası
ilişkiler, siyaset bilimi, kamu yönetimi, hukuk ve iktisat alanlarında
lisansüstü eğitim yapmış olmak gerekir. Meslek memurluğu sınavının
açıldığı yılın Ocak ayının ilk günü itibarıyla, lisans diplomasına sahip
bulunanlar için otuz yaşını, lisansüstü eğitim diplomasına sahip
bulunanlar için otuz iki yaşını doldurmamış olmak şarttır. Meslek
memurluğunda adaylık süresi bir yıldır.
c)
Meslek memurlarının merkez ve yurtdışı teşkilatında taşıyacakları
unvanlar ve bunların hangi derecelere tekabül ettiği ekli (1) sayılı
listede gösterilmiştir.
ç)
Meslek memurları, askerlik hizmeti dahil olmak üzere, mevcut
statülerinde geçirdikleri en erken altıncı fiili hizmet yılı içinde ve
ikinci katip veya muavin konsolos unvanında geçirdikleri üçüncü yıl
içerisinde başkatiplik ve konsolosluk yeterlik sınavına girer. Bu
sınavda iki kez başarılı olamayanlara, konsolosluk ve ihtisas memurları
için öngörülen kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına iki kez
katılma hakkı verilir. Meslek memurları, kariyer ilerleme ve
konsolosluk yeterlik sınavına, en erken, mevcut statülerindeki dokuzuncu
fiili hizmet yılı içerisinde girebilir. Bu sınava katılıp başarılı olan
meslek memurları, konsolosluk ve ihtisas memuru statüsüne geçmiş olur.
Bu sınavlarda başarılı olamayan meslek memurları ise mevcut statülerini
ve unvanlarını korur ancak daha üst unvanlara yükseltilmez. Her iki
kategorideki yeterlik sınavlarında kullanılacak ikinci sınav hakkı,
başarısız olunan ilk sınavı takiben düzenlenen üç sınavdan birinde
kullanılır.
d)
Meslek memurlarına üçüncü, ikinci ve birinci derece kadro unvanlarının
verilmesinde, sicil ve disiplinle ilgili hususlar da dikkate alınmak
suretiyle, Bakanlık Komisyonunun memurun başarı düzeyine, mesleki
gelişimine ve görev motivasyonuna ilişkin olarak yapacağı değerlendirme
esas alınır.
e)
Askerlik hizmeti dahil olmak üzere meslek memurluğunda geçirdikleri
toplam otuz yıllık fiili hizmet süresi içerisinde, merkez teşkilatında
elçi unvanı taşımamış olan meslek memurları ile yurtdışı teşkilatında
büyükelçi, daimi temsilci, elçi, elçi-müsteşar, elçi-daimi temsilci
yardımcısı ve birinci sınıf başkonsolos unvanlarından herhangi birini
taşımamış olan meslek memurları bu bentte sayılan unvanlara yükseltilme
hakkını kaybeder. Birinci, ikinci veya üçüncü derecedeyken en az iki
sene kesintisiz ve başarılı olarak maslahatgüzarlık yapmış olan meslek
memurları bu hükümden muaftır.
f)
Meslek memurlarının mesleğe alınmaları ile görevde yükselme usul ve
esaslarına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
(2) Konsolosluk ve ihtisas memurlarına ilişkin esaslar aşağıda gösterilmiştir:
a)
Konsolosluk ve ihtisas memurları, Bakanlığın görevleri çerçevesinde,
konsolosluk, protokol, ekonomik ve kültürel işler, kançılarya idaresi,
kamu diplomasisi, ulusal mevzuatla bağlantılı hukuki işler, personel
işleri, idari ve mali işler, elektronik konsolosluk ve bilişim
hizmetleri ile özel uzmanlık bilgisi gerektiren diğer alanlarda görev,
yetki ve sorumluluk üstlenen ve temsil görevi icra eden memurlardır.
Konsolosluk ve ihtisas memurları, yurtdışı teşkilatına sürekli görevle
atandıklarında, konsolosluk işlemlerinde imzaya yetkilidir.
b)
Konsolosluk ve ihtisas memuru olabilmek için, 657 sayılı Kanunun 48
inci maddesinde sayılan şartları taşımanın yanı sıra usul ve esasları
yönetmelikle düzenlenen Bakanlıkça açılan yarışma sınavında başarılı
olmak gerekir. Konsolosluk ve ihtisas memurluğu sınavının açıldığı yılın
Ocak ayının ilk günü itibarıyla, lisans diplomasına sahip bulunanlar
için otuz yaşını, lisansüstü eğitim diplomasına sahip bulunanlar için
otuz iki yaşını doldurmamış olmak gerekir. Bakanlık, işlev alanlarındaki
uzmanlaşma ihtiyacını dikkate alarak sadece belirli fakültelerin veya
bölümlerin mezunlarının başvurabileceği konsolosluk ve ihtisas memurluğu
adaylık sınavları açabilir. Gerek görülmesi halinde, sınava iştirak
için mesleki ön tecrübe şartı da aranabilir. Belirli fakültelerin veya
bölümlerin mezunlarının başvurabileceği veya mesleki ön tecrübe şartı
aranan sınavlar sonucunda Bakanlığa alınan memurların, merkez ve
yurtdışı teşkilatında uzmanlık dalları ile bağlantılı olarak
görevlendirilmeleri esastır. Konsolosluk ve ihtisas memurluğunda adaylık
süresi bir yıldır.
c)
Konsolosluk ve ihtisas memurlarının merkez ve yurtdışı teşkilatında
taşıyacakları unvanlar ve bunların hangi derecelere tekabül ettiği ekli
(2) sayılı listede gösterilmiştir.
ç)
Konsolosluk ve ihtisas memurları, askerlik hizmeti dahil olmak üzere,
mevcut statülerinde geçirdikleri en erken dokuzuncu fiili hizmet yılı
içerisinde kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına girer. Bu
sınavda iki kez başarılı olamayanlar başkatip veya konsolos unvanı alma
haklarını kaybeder ve daha üst unvanlara yükseltilmez. İkinci sınav
hakkı, başarısız olunan ilk sınavı takiben düzenlenen üç sınavdan
birinde kullanılır.
d)
Konsolosluk ve ihtisas memurlarına ikinci ve birinci derece kadro
unvanlarının verilmesinde, sicil ve disiplinle ilgili hususlar da
dikkate alınmak suretiyle, Bakanlık Komisyonunun memurun başarı
düzeyine, mesleki gelişimine ve görev motivasyonuna ilişkin olarak
yapacağı değerlendirme esas alınır.
e)
Konsolosluk ve ihtisas memurlarının mesleğe alınmaları ile görevde
yükselme usul ve esaslarına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle
düzenlenir.
(3)
Meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurları arasındaki
öndegelim sırası, taşınan unvanlar da dikkate alınmak suretiyle
yönetmelikle düzenlenir.
(4) Hukuk müşavirleri, 657 sayılı Kanunun 59 uncu ve 60 ıncı maddesi kapsamında istihdam edilen memurlardır.
(5)
Danışmanlar, Bakanlığın özel uzmanlık bilgileriyle bağlantılı istisnai
ihtiyaçları temelinde istihdam edilen memurlardır. Danışman olabilmek
için, Bakanlığın belirleyeceği yabancı dile çok iyi derecede hakimiyetin
yanı sıra, Bakanlığın ihtiyaç duyduğu uzmanlık alanlarında en az beş
yıllık mesleki tecrübeye veya bu alanlarda doktora ya da daha üst
akademik unvanlara sahip bulunulması gerekir. Danışman alımında
uygulanacak usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
(6)
Uzman müşavirler, kuruluş kanunlarında yurtdışı teşkilatı kurma yetkisi
verilmemiş kamu kurum ve kuruluşlarının ihtisas alanına giren konularda
yurtdışı teşkilatında memur istihdamına Bakanlıkça gerek duyulduğu
takdirde, bu kurum ve kuruluşlarca belirlenen ve Bakanlığa bu amaçla
tahsis edilen kadrolara 12 nci maddenin on ikinci fıkrasındaki esaslar
çerçevesinde geçici olarak atanan memurlardır. Uzman müşavirler, bağlı
bulundukları diplomatik misyon veya konsolosluk şefinin verdiği
görevleri yerine getirir ve onların bilgisi dahilinde olmaksızın
kurumları ile doğrudan yazışma yapamaz.
(7)
Mali hizmetler uzmanları ve mali hizmetler uzman yardımcıları, 5018
sayılı Kanunun 60 ıncı maddesi kapsamında, Bakanlığın mali hizmetler
biriminde istihdam edilen memurlardır.
(8) Dışişleri merkez memurlarına ilişkin esaslar aşağıda gösterilmiştir.
a)
Merkez memurları, 11 inci maddede yurtdışı görevlere ilişkin olarak yer
verilen hüküm saklı kalmak üzere, merkez teşkilatında sürekli görev
yapan ve genel idare hizmetleri, teknik hizmetler ve sağlık hizmetleri
sınıflarına mensup olan memurlardır.
b)
Mütercim kadrosunda görev yapacak memurların merkezi sınava ilave
olarak hizmetin gereklerine uygun olarak seçilebilmesi için usul ve
esasları yönetmelikle belirlenen yarışma sınavında da başarılı olmaları
gerekir.
c)
Sağlık hizmetleri sınıfına mensup merkez memurları, merkez
teşkilatındaki görevlerine ilave olarak, yerel mahrumiyet şartları
nedeniyle güvenilir sağlık hizmetlerine erişim imkanının kısıtlı olduğu
veya ciddi sağlık riskleri bulunan bölge veya ülkelerdeki
temsilciliklerde görevli personelin ve beraberlerindeki aile üyelerinin
sağlık kontrolünden geçirilmelerinin, koruyucu sağlık hizmetlerinden
yararlandırılmalarının ve ağır şekilde rahatsızlananların Türkiye'ye
nakline nezaret edilmesinin gerektirdiği durumlarda geçici olarak
yurtdışı teşkilatında görevlendirilebilir.
(9)
Koruma görevlileri, 657 sayılı Kanunun ek 8 inci ve ek 9 uncu
maddelerine göre görevlendirildikleri yurtdışı teşkilatına ait bina ve
konutların güvenliğinin sağlanması ile diplomatik misyon veya
konsolosluk şefinin ve onun talimatı çerçevesinde diğer diplomatik
misyon veya konsolosluk mensuplarının şahsi korunmalarından sorumludur.
(10)
Yardımcı hizmetliler, 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (VIII) numaralı bendi çerçevesinde görev yapan memurlardır.
Mali hizmetler uzmanları ile merkez memurlarının yurtdışı teşkilatında görevlendirilmeleri
MADDE 11-
(1) Mali hizmetler uzmanları ile merkez memurlarından genel idare
hizmetleri ve teknik hizmetler sınıfına mensup olanlar, askerlik hizmeti
dahil merkez teşkilatındaki kesintisiz ve fiili hizmet süreleri her
defasında yedi yıldan az olmamak şartıyla ve sicil ve disiplin ile
ilgili hususlar dikkate alınmak üzere, en fazla iki kez yurtdışı sürekli
görevlere atanabilir. Bunun için memurun;
a)
İlk kez yurtdışı sürekli göreve atanabilmek için, usul ve esasları
yönetmelikle belirlenen yeterlik sınavını geçmesi ve Kamu Personeli
Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında yeterlik sınavının yapıldığı
tarih itibarıyla son iki yıl içerisinde en az (C) düzeyinde başarılı
olması ve lisans diplomasına sahip bulunması,
b)
İkinci kez yurtdışı sürekli göreve atanabilmek için Kamu Personeli
Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında son iki yıl içerisinde en az
(B) düzeyinde başarılı olması ve yüksek lisans diplomasına sahip
bulunması,
c)
Merkez teşkilatındaki görevleri sırasında ve varsa daha önceki yurtdışı
görevinde sergilediği başarıya ilişkin olarak Bakanlık Komisyonu
tarafından her bir yurtdışı sürekli görevlendirme öncesinde yapılan
değerlendirmenin olumlu olması,
gerekir.
(2)
Birinci fıkrada sayılan şartları taşımak, memurun yurtdışı sürekli
görevlere atanmasında Bakanlık Komisyonunca her defasında kullanılacak
takdir yetkisini ortadan kaldırmaz. Her yıl kaç memurun yurtdışına
sürekli görevle atanacağı Bakanlık Komisyonunun teklifi ve Bakan onayı
ile belirlenir. Gerek görülmesi halinde, ikinci kez yurtdışı sürekli
göreve atanacakların belirlenmesinde de sınav yöntemine başvurulabilir.
(3)
Bu madde hükümleri çerçevesinde yapılan birinci yurtdışı sürekli
görevlendirmenin süresi üç yıldan, ikinci sürekli görevlendirmenin
süresi ise dört yıldan fazla olamaz.
(4) Yurtdışı sürekli göreve atanan mali hizmetler uzmanları ataşe, merkez memurları ise ataşe yardımcısı unvanını taşır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Unvanlar ve Atamalar
Yurtdışı teşkilatında unvanlar ve görev süreleri
MADDE 12-
(1) Bakanlık memurlarının merkez teşkilatından yurtdışı teşkilatına,
yurtdışı teşkilatındaki bir temsilcilikten diğer bir temsilciliğe ve
yurtdışı teşkilatından merkez teşkilatına sürekli görevle atanmalarında,
23/4/1981 tarihli ve 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda
Atama Usulüne İlişkin Kanunda belirtilen usuller uygulanır. Bakanlığın
yurtdışı teşkilatında görevli meslek memurları ile konsolosluk ve
ihtisas memurları, ekli (1) ve (2) sayılı listelerde sayılan unvanları,
temsil görevinin diplomatik veya konsüler niteliğine göre, aşağıdaki
fıkralarda belirtilen esaslar çerçevesinde taşırlar.
(2) Büyükelçi unvanına ilişkin esaslar şunlardır:
a)
Büyükelçi, nezdinde görevli bulunduğu ve akredite edildiği ülkelerde
Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Cumhurbaşkanını ve Hükümeti temsil eder.
b) Büyükelçi, görev yaptığı ülkede büyükelçiliğe bağlı tüm birimlerin amiridir.
c)
Büyükelçiliğe hiyerarşik olarak bağlı bulunmamakla birlikte, diğer kamu
kurum ve kuruluşlarının yurtdışındaki temsilcileri veya birimleri de
yürüttükleri faaliyetler bağlamında büyükelçinin gözetimine tabi olup,
bu faaliyetler hakkında büyükelçiyi bilgilendirir.
ç)
Meslek memurlarının 14 üncü maddenin beşinci fıkrasına göre belirlenen
dış temsilcilik gruplandırması gözetilmeksizin büyükelçi olarak
atanabilmeleri için, merkez teşkilatında elçi veya yurtdışı teşkilatında
elçi, elçi-müsteşar, elçi-daimi temsilci yardımcısı ve birinci sınıf
başkonsolos unvanlarından biriyle, başarılı şekilde en az bir yıl görev
yapmış olmaları gerekir. Bu unvanları henüz almamış birinci derece
kadrodaki meslek memurları ile ikinci ve üçüncü derece kadrodaki meslek
memurları dış temsilcilik gruplandırmasında sondaki iki grupta yer alan
temsilciliklere büyükelçi olarak atanabilir.
d)
657 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi çerçevesinde büyükelçi olarak
atananlardan diğer kamu kurum veya kuruluşlarına mensup olanlar, merkeze
döndüklerinde, hizmetlerine ihtiyaç duyulması halinde, Bakanlıkta
çalışmaya ve bu görevleri süresince büyükelçi unvanını kullanmaya devam
ederler. Bunlardan hizmetlerine ihtiyaç duyulmayanlar, Bakanlık ile
ilişikleri kesilerek daha önceden bağlı bulundukları kamu kurum ve
kuruluşlarındaki kadrolarına iade edilir.
(3) Daimi temsilci unvanına ilişkin esaslar şunlardır:
a)
Daimi temsilci, bir uluslararası kuruluşta Türkiye Cumhuriyeti
Hükümetini temsil etmek üzere atanan memurdur. Meslek memurlarının daimi
temsilci olarak atanma şartları, büyükelçi olarak atanma şartları ile
aynıdır. Daimi temsilci, aynı zamanda büyükelçi unvanını da taşır.
Bunlardan meslek memuru olanlar, merkez görevine döndüklerinde büyükelçi
unvanını kullanmaya devam eder.
b)
Bakanlığın gerekli görmesi halinde, Birleşmiş Milletler Nezdinde
Türkiye Daimi Temsilciliğine, büyükelçi-daimi temsilcinin yanı sıra,
meslek memuru statüsündeki bir büyükelçi, büyükelçi-daimi temsilci
yardımcısı unvanıyla atanabilir.
c) Nezdinde daimi temsilcilik açılmamış bulunan milletlerarası kuruluşlarda meslek memurlarına temsilcilik görevi verilebilir.
(4) Özel temsilci unvanına ilişkin esaslar şunlardır:
a)
Özel temsilci, dış politika gereklilikleri çerçevesinde özel bir görevi
ifa etmek üzere görevlendirilen, büyükelçi veya elçi unvanını taşıyan
temsilcilerdir. Büyükelçi veya elçi unvanı taşımayanlar da geçici bazı
görevler için özel temsilci sıfatıyla görevlendirilebilir.
b) Özel temsilciler Bakanlar Kurulu kararı ile görevlendirilir.
(5) Maslahatgüzar ve geçici maslahatgüzar unvanlarına ilişkin esaslar şunlardır:
a)
Bir ülkedeki siyasi temsil düzeyi büyükelçi veya elçi seviyesinde
değilse birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolardaki meslek memurları
arasından o ülke nezdinde görev yapmak üzere maslahatgüzar atanabilir.
b)
Misyon şefinin geçici olarak yokluğunda, geçici maslahatgüzarlık
görevinin temsilcilikteki hangi memur tarafından üstlenileceği
yönetmelikle belirlenir.
c)
Maslahatgüzar veya geçici maslahatgüzar, görevli oldukları ülkede
diplomatik misyon şefinin tüm yetki ve sorumluluklarına sahiptir.
(6) Elçi-müsteşar, elçi-daimi temsilci yardımcısı ve daimi temsilci yardımcısı unvanlarına ilişkin esaslar şunlardır:
a)
Elçi-müsteşar ve elçi-daimi temsilci yardımcısı unvanları,
büyükelçiliklerde ve daimi temsilciliklerde misyon şefinden sonra
öndegelim sırasındaki birinci meslek memuru tarafından taşınabilir.
Birinci derece kadrolardaki meslek memurları Bakanlık Komisyonunun
teklifi ve Bakan onayı üzerine, ilgili mevzuat hükümlerine göre
elçi-müsteşar veya elçi-daimi temsilci yardımcısı olarak atanabilir.
Büyükelçiliklerde ve daimi temsilciliklerde birinci müsteşar olarak
görev yapmakta olan veya bu unvanla atanmış ancak fiilen göreve
başlamamış bulunan birinci derece kadrodaki meslek memurlarına da
Bakanlık Komisyonunun teklifi ve Bakan onayı ile elçi-müsteşar veya
elçi-daimi temsilci yardımcısı unvanı verilebilir.
b)
Elçi unvanı taşımayacak daimi temsilci yardımcıları da birinci derece
kadrodaki meslek memurları arasından Bakanlık Komisyonunun teklifi ve
Bakan onayı ile belirlenir.
c)
Dış politika gereklerine göre, elçi-müsteşar ve elçi-daimi temsilci
yardımcısı atanabilecek büyükelçilikler ve daimi temsilcilikler,
Bakanlık Komisyonunun teklifi ve Bakan onayı ile belirlenir. Bu unvanlar
merkez teşkilatında kullanılmaz. Daha önce bu unvanları almış olanlar,
ancak elçi-müsteşar veya elçi-daimi temsilci yardımcısı atanması mümkün
olan diplomatik temsilciliklerde yeniden görevlendirildikleri ve bu
temsilciliklerde söz konusu unvanları taşıyan başka bir meslek memuru
bulunmadığı takdirde bu unvanları kullanabilir.
(7) Birinci sınıf başkonsolos ve başkonsolos unvanlarına ilişkin esaslar şunlardır:
a)
Birinci sınıf başkonsolos veya başkonsolos, başkonsoloslukların en üst
amiridir. Meslek memurlarının yanı sıra konsolosluk ve ihtisas memurları
da başkonsolos olarak atanabilir. Birinci derece kadrodaki meslek
memurları, Bakanlık Komisyonunun teklifi ve Bakan onayı üzerine, ilgili
mevzuat hükümlerine göre birinci sınıf başkonsolos olarak atanabilir.
Başkonsolos olarak görev yapmakta olan veya bu unvanla atanmış ancak
fiilen göreve başlamamış bulunan birinci derece kadrodaki meslek
memurlarına da Bakanlık Komisyonunun teklifi ve Bakan onayı ile birinci
sınıf başkonsolos unvanı verilebilir.
b)
Daha önce büyükelçilik yapmış meslek memurları ile merkez teşkilatında
elçi veya yurtdışı teşkilatında elçi-müsteşar ya da elçi-daimi temsilci
yardımcısı unvanıyla görev yapmış olan meslek memurları, konsolosluk
şefi olarak atandıklarında birinci sınıf başkonsolos unvanını taşır.
Büyükelçi unvanını daha önce kazanmış olanlar, büyükelçi unvanlarını da
muhafaza eder.
(8)
Ekli (1) ve (2) sayılı listeler çerçevesinde, meslek memurları ile
konsolosluk ve ihtisas memurlarınca diplomatik temsilciliklerde
kullanılabilecek diğer unvanlar, birinci müsteşar, müsteşar, başkatip,
ikinci katip, üçüncü katip ve ataşe; konsolosluk temsilciliklerinde
kullanılabilecek diğer unvanlar ise başkonsolos yardımcısı, konsolos,
muavin konsolos ve ataşedir.
(9)
Büyükelçi unvanı taşımayan meslek memurları ve büyükelçi unvanını da
koruyan birinci sınıf başkonsoloslar ile konsolosluk ve ihtisas
memurlarının, hukuk müşavirlerinin ve danışmanların görev süreleri,
hizmetin gerektirdiği istisnalar dışında, yurtdışı teşkilatında en çok
beş yıl, merkez teşkilatında en az iki yıldır.
(10) Aday memurlar yurtdışına sürekli görevle atanamaz.
(11)
Meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurları merkez
teşkilatından yurtdışı teşkilatına veya yurtdışı teşkilatından merkez
teşkilatına, sahip bulundukları kadro dereceleriyle ve bu kadro
derecelerine tekabül eden unvanlarla atanır.
(12)
Uzman müşavirlerin görev süresi, hizmetin gerektirdiği istisnalar
dışında en çok dört yıldır. Yurtdışı görevleri sona eren uzman
müşavirler, Bakanlık ile ilişikleri kesilerek daha önceden bağlı
bulundukları kamu kurum veya kuruluşundaki kadrolarına iade edilir.
Uzman müşavirler, diplomatik temsilciliklerde müşavir veya müşavir
yardımcısı; konsolosluklarda ataşe veya ataşe yardımcısı unvanlarını
taşır.
Merkez teşkilatındaki unvanlar ve atamalar
MADDE 13- (l) Merkez teşkilatındaki görevlere yapılan atamalara ilişkin genel esaslar şunlardır:
a) Müsteşar ve müsteşar yardımcıları, büyükelçilik yapmış birinci derece kadrodaki meslek memurları arasından atanır.
b)
Genel müdürler, genel müdür yardımcıları ve müstakil daire başkanları,
birinci derece kadrodaki meslek memurları arasından atanır.
c)
Müstakil daire başkanları ve genel müdür yardımcıları ile büyükelçilik
yapmamış genel müdürler ve meslek memurları arasından atanan Strateji
Geliştirme Başkanı elçi unvanı da taşır.
ç)
Bakan Özel Müşaviri ve Müsteşar Özel Müşaviri meslek memurları
arasından atanır. Özel müşavir olarak atanan meslek memurlarına, birinci
derece kadroda bulunmaları halinde elçi unvanı da verilebilir.
d) Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı, 657 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi kapsamında da atanabilir.
e)
Yurtdışı teşkilatında büyükelçi unvanıyla görev yapmış olan meslek
memurları, merkez görevine döndüklerinde bu unvanı kullanmaya devam
eder.
(2)
Bakanlık merkez teşkilatında görev yapan personelden 2451 sayılı Kanun
hükümleri dışında kalan memurların atanmaları Bakan tarafından yapılır.
Bakan bu yetkisini gerekli gördüğü hallerde alt kademelere devredebilir.
(3)
Yarışma sınavı ile memur alınan Bakanlık kadrolarına yapılan atamalar,
ilan edilen kadro sayısına kadar ve başarı listesindeki sıraya göre
yapılır.
Yurtdışı sürekli görevlere ilişkin genel esaslar
MADDE 14-
(1) Yurtdışı teşkilatına sürekli görevle atanacak memurların, temsil
yeteneği, olumlu sicil ve kanaat, mesleki bilgi ve yeterlik ile yabancı
dil bilgisi konularında yurtdışı sürekli görevlere ilişkin mevzuat
hükümlerinde yer verilen nitelikleri taşımaları ve son iki yılda olumlu
sicil almış olmaları gerekir.
(2)
Durumlarının aşağıda sayılanlardan birine uyduğu Bakanlık Komisyonunun
teklifi üzerine Bakan onayıyla tespit edilen Bakanlık memurları yurtdışı
sürekli görevlere atanamaz.
a) Birinci fıkrada sayılan nitelikleri kaybettiği tespit edilenler.
b) Devletin güvenlik ve itibarını zedeleyici davranışta bulunduğu tespit edilenler.
c) Yurtdışı görevde ülke ve meslek itibarını zedeleyecek şekilde borç bırakanlar.
ç)
Görevlerini yerine getirmedeki başarısızlıkları veya dış görevlendirme
için gerekli olan temsil yeteneğini kaybettiği tespit edilenler.
d) Haklarında ceza kovuşturması yürütülenler.
(3)
Yurtdışında temsil, hizmet ya da görev gereklerini yerine getirmeyen
veya Devletin güvenlik ve itibarını zedeleyici davranışta bulunduğu
tespit edilen veya sicil bakımından başarısız olan veya haklarında ceza
kovuşturması başlatılan memurların merkeze alınması hakkında, 12 nci
maddenin dokuzuncu fıkrasındaki sürelerle bağlı kalınmaksızın, 2451
sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
(4)
Haklarında ceza soruşturması başlatılan memurların yurtdışı sürekli
görevlere atanmaları veya atanmış bulunanların görevlerine başlamaları,
Bakanlık Komisyonunun teklifi ve Bakan onayı ile soruşturmanın
sonuçlanmasına kadar askıya alınabilir.
(5)
Bakanlığın yurtdışı teşkilatını oluşturan temsilcilikler, diğer
unsurların yanı sıra, bulundukları ülke veya şehirlerdeki asayiş,
güvenlik, sağlık, eğitim, iskân, sosyal yaşam, temel ihtiyaçlara erişim,
iklim ve buna benzer yaşam koşullarının zorluğu dikkate alınarak
derecelendirilmek suretiyle altı kategoriye kadar gruplandırılabilir.
(6)
Bakanlık personelinin merkez teşkilatından yurtdışı teşkilatına,
yurtdışı teşkilatından merkez teşkilatına ve bir temsilcilikten diğer
bir temsilciliğe sürekli görevle atanmaları ile bu maddenin
uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Bakanlıkça yürürlüğe konulan
yönetmelikle düzenlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler
Aylıklara ilişkin düzenlemeler
MADDE 15- (1) Ek gösterge ve makam tazminatlarına ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Büyükelçilere, valiler için belirlenen ek gösterge ve makam tazminatı göstergeleri uygulanır.
b) Kazanılmış hak olarak birinci derece üzerinden aylık almış;
1)
Birinci sınıf başkonsoloslar ile elçi unvanı taşıyan diğer meslek
memurlarına merkez teşkilatında, birinci sınıf mülki idare amirleri
için,
2)
Başkonsoloslar, müsteşarlar ve daimi temsilci yardımcılarına merkez
teşkilatında, kazanılmış hak aylıkları birinci derecede olan kaymakamlar
için,
belirlenen göstergeler üzerinden makam tazminatı ödenir.
c) Birinci derecenin dördüncü kademesinden aylık alan;
1)
Birinci sınıf başkonsoloslar ile elçi unvanı taşıyan diğer meslek
memurlarına, birinci sınıf mülki idare amirlerinden birinci derecenin
dördüncü kademesinden aylık alanlar için,
2)
Başkonsoloslar, müsteşarlar ve daimi temsilci yardımcılarına, birinci
derecenin dördüncü kademesinden aylık alan kaymakamlar için,
belirlenen ek gösterge uygulanır.
(2)
Emsal kararnamesiyle belirlenen katsayılar, büyükelçiler ve daimi
temsilcilere % 15, elçi-müsteşar, elçi-daimi temsilci yardımcısı ve
başkonsoloslara % 5 oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bakanlar
Kurulu, bu oranları bir katına kadar artırmaya ve bu oranları aşmamak
üzere yurtdışı aylıklara esas ülke gruplarının bir bölümünü veya bazı
ülkeleri kapsayacak şekilde farklı oranlar tespit etmeye yetkilidir.
(3)
Meslek memurlarına, aday memuriyete atanmalarıyla birlikte başlamak
üzere, sınava girdikleri birinci dilden Kamu Personeli Yabancı Dil
Bilgisi Seviye Tespit Sınavında (A) seviyesinde başarılı olanlar için
tespit edilmiş bulunan yabancı dil tazminatı Bakanlık kadrolarında
bulundukları sürece ödenir.
Yurtdışı teşkilatındaki görevlere ilişkin mali haklar
MADDE 16-
(1) Bakanlığın yurtdışı teşkilatına sürekli görevle atanan memurlara
657 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslar dahilinde, aile yardımı
ödeneğine hak kazanan eş için % 5 ve her bir çocuk için % 2,5 oranında
aile yardımı ödeneği verilir. Bu ödeneğin hesaplanmasında, yurtdışı
aylıklara ilişkin emsal kararnamesi çerçevesinde, görev yapılan ülke
için birinci derecenin dördüncü kademesindeki meslek memurunun yurtdışı
aylığı esas alınır. Bakanlar Kurulu bu oranları birer katına kadar
artırabilir.
(2) Eğitim yardımına ilişkin esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a)
Bakanlığın yurtdışı teşkilatına sürekli görevle atanan memurlara, aile
yardımı ödeneğine hak kazanan çocuklarından yurtdışında eğitim-öğretim
görenleri için, belgelendirilmesi şartıyla eğitim yardımı verilebilir.
Temsilciliğin bulunduğu şehirde Türkçe, İngilizce, Almanca veya
Fransızca dillerinde faaliyet gösteren ilk, orta ve lise düzeyinde
ücretsiz bir eğitim kurumuna devam etme imkanı bulunması halinde eğitim
yardımı verilmez.
b)
Eğitim yardımı, ilk, orta ve lise öğrenimine devam eden her bir çocuk
için, eğitim-öğretim yılı masrafının % 50'si, yirmi üç yaşından büyük
olmamak üzere lisans düzeyinde üniversite öğrenimine devam eden her bir
çocuk için ise eğitim-öğretim yılı masrafının % 25'i oranında hesaplanır
ve aylık bazda ödenir. Bakanlar Kurulunca bu oranlar yarısına kadar
artırılabilir. Servis, kurs ve yemek ücretleri ile benzeri ödemeler
eğitim-öğretim yılı masrafı kapsamında kabul edilmez.
c)
Aylık bazda ödenecek eğitim yardımı, emsal kararnamesi çerçevesinde,
çocuğun öğrenim gördüğü ülke için birinci derecenin dördüncü
kademesindeki meslek memurunun yurtdışı aylığının ilkokul, ortaokul ve
lise öğrenimi görenler için % 10'unu, üniversite öğrenimi görenler için %
5'ini aşamaz. Bu oranlar Bakanlar Kurulunca birer katına kadar
artırılabilir.
(3)
Bakanlığın yurtdışı teşkilatına sürekli görevle atananlardan 14 üncü
maddenin beşinci fıkrasına göre belirlenen dış temsilcilik
gruplandırmasında, sondaki üç grupta yer alan temsilciliklerde görevli
bulunanlar ile beraberlerindeki eş ve aile yardımı ödeneğine hak kazanan
çocuklarının iki yılda bir defa olmak üzere Türkiye'ye gidiş-dönüş
ulaşım masrafları bütçeden karşılanabilir. Sondaki üç grupta yer almayan
temsilciliklerden hangilerinde görevli olanların bu imkandan
faydalanabileceğine Bakanlar Kurulunca karar verilir. Ulaşım masrafı
karşılananlar Türkiye'de en az on beş gün kalmak zorundadır. Merkez
teşkilatına dönüş yapılacağı yıl bu imkandan faydalanılmaz. Öngörülen
dönüş yılından önce zorunlu sebeplerle merkez teşkilatına dönen veya
alınanlar ile beraberlerindeki eş ve aile yardımı ödeneğine hak kazanan
çocukları için bu fıkra çerçevesinde daha önce yapılmış olan ödemeler
nedeniyle ilgiliye borç çıkarılmaz.
Teşvik ödeneği
MADDE 17-
(1) Bakanlığın yurtdışı teşkilatına sürekli görevle atananlara, aşağıda
belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde kazanılmış hak teşkil etmemek
üzere, teşvik ödeneği verilebilir:
a)
Teşvik ödeneği, 14 üncü maddenin beşinci fıkrasına göre belirlenen dış
temsilcilik gruplandırmasında son üç grupta yer alan temsilciliklerde
görev yapan memurlara, yurtdışı aylığının % 15'ini geçmemek üzere emsal
kararnamesinde belirlenen oran, esas ve usuller çerçevesinde ödenir.
Sondan üçüncü grupta yer alan temsilciliklerde görevli memurlara
ödenecek tazminat oranı % 5'tir. Sondan ikinci ve sonuncu gruplarda
görev yapanlara ödenecek tazminat oranları Bakanlar Kurulunca tespit
edilir. Bakanlar Kurulu bu oranları birer katına kadar artırmaya ve
yarısına kadar azaltmaya yetkilidir. Savaş, iç savaş ve iç karışıklık
halinin devam ettiği veya bu durumların ortaya çıktığı ülke veya
bölgelerdeki temsilciliklerde görevli memurlara, temsilcilik
sınıflandırması gözetilmeksizin, daha yüksek oranlarda tazminat
ödenmesine Bakanlar Kurulunca karar verilebilir.
b)
Teşvik ödeneği kapsamına dahil temsilciliklerde görevli Türk uyruklu
sözleşmeli personel de teşvik ödeneğinden yararlanır. Bu ödemenin
hesaplanmasında, sözleşmeli personelin net maaşı esas alınır. Net maaş
üzerinden hesaplanacak ödenek miktarının oranı, aynı temsilcilikte
görevli memurlar için saptanan teşvik ödeneği oranına eşittir.
(2)
Bakanlığın yurtdışı teşkilatına sürekli görevle atanan memurlara, bu
Kanunla yurtdışı aylığı ve diğer ödemelere ilişkin getirilen hükümler,
diğer kamu idarelerince sürekli görevle yurtdışına atananlardan yurtdışı
aylıkları 657 sayılı Kanunun 156 ncı ve 157 nci maddelerine göre
belirlenenler hakkında da uygulanır.
Olağanüstü durumlar
MADDE 18-
(1) Bir ülkede savaş, iç karışıklık, tabii afet, salgın hastalık ve can
güvenliğini tehdit eden benzeri olağanüstü durumların ortaya çıkması
veya bu yönde kuvvetli belirtiler bulunması hâlinde, can ve mal
güvenliğinin sağlanması amacıyla, bu ülkede bulunan temsilciliklerde
görevli personelin ve beraberlerindeki aile üyelerinin tahliye edilmesi
kararı Bakanlıkça alınabilir. Böyle bir kararın alınması halinde,
personelin ve aile üyelerinin ülke dışına çıkarılması veya ülke içinde
daha güvenli bölgelere nakilleri ile iaşe ve ibatelerinin sağlanması
dahil gerekli tüm tedbirler Bakanlıkça alınır ve giderleri karşılanır.
(2)
Yurtdışında sürekli görevle bulunan memurların, beraberlerinde bulunan
bakmakla yükümlü oldukları aile üyelerini de kapsamak üzere, görevleri
sırasında maruz kaldıkları saldırılar nedeniyle veya görevli
bulundukları ülkede savaş, iç karışıklık, tabii afet ve diğer olağanüstü
hallere bağlı sebeplerle taşınır veya taşınmazlarının kısmen veya
tamamen tahrip olması halinde, sigorta şirketleri veya yabancı makamlar
tarafından herhangi bir tazminat ödenmediği takdirde, olayın meydana
geldiği ülkenin mevzuatına göre düzenlenecek hasar tespit raporunda
belirtilen parasal miktarın % 80'i tazminat olarak hak sahiplerine
Bakanlıkça ödenir. Ancak, ilgili ülke mevzuatının uygulama imkanı
bulunmaması gibi zorunlu hallerde en yakın misyon şefi tarafından teşkil
edilecek ve uzmanlardan oluşan bir kurulca düzenlenecek hasar tespit
raporu ödemeye esas alınır. Sigorta şirketleri veya yabancı makamların
ödedikleri tazminatın tutarı bu miktardan az olduğu takdirde, aradaki
fark Bakanlık tarafından karşılanır.
(3)
Savaş, iç karışıklık, tabii afet, salgın ve bulaşıcı hastalıklar ile
can güvenliğini tehdit eden diğer olağanüstü haller ve görev riskleri
sonucunda meydana gelen yaralanmalar veya hastalanmalar ile görevleriyle
bağlantılı olarak geçirdikleri kazalar neticesinde, yurtdışında sürekli
görevli bulundukları ülkeden Türkiye'ye tedavi amacıyla dönmek zorunda
kalan veya başka bir ülkeye geçmesi istenen memurlara Bakan onayı ile
tazminat ödenir. Tazminatın miktarı, daimi sakatlık ve ölümle
sonuçlanmayan durumlarda, altı aylık yurtdışı maaşından fazla olamaz.
Söz konusu maaş tutarının hesaplanmasında, yurtdışı aylıklara esas
birinci ülke grubunda çalışan memurların tabi oldukları emsal
katsayıları kullanılır.
(4)
Siyasi gerekçelerle veya savaş, iç karışıklık, tabii afet, salgın
hastalıklar ve can güvenliğini tehdit eden diğer olağanüstü haller
nedeniyle görev yaptıkları ülkeden başka bir ülkeye geçmeleri ya da
Türkiye'ye dönmeleri Bakanlıkça istenen veya bu gerekçeler nedeniyle,
görev yaptıkları ülkeye dönmelerine Bakanlıkça izin verilmeyen memurlara
üç aya kadar yurtdışı maaşı ödenebilir. Siyasi gerekçelerle geçici
olarak merkeze çağırılan misyon şefleri için bu süre altı aya kadar
uzatılabilir.
(5) İkinci ve üçüncü fıkralar kapsamında yapılan ödemeler gelir vergisine tabi değildir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Yabancı dillerin geliştirilmesi ve uzmanlaşmanın teşviki
MADDE 19-
(1) Bakanlık, dış politikanın yürütülmesinde gerekli ve faydalı gördüğü
uzmanlık konularının ve yabancı dillerin Bakanlık personelince
öğrenilmesi ve bu alanlardaki mevcut birikim ve yeteneklerinin
geliştirilmesi amacıyla gerekli gördüğü tedbirleri alır ve bu personele
uygulanacak teşvikleri belirler.
(2) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Yurtdışı
teşkilatında resmi tatiller, yetki devri, siciller, güvenlik ve sağlık
raporları, Bakanlık iznine tabi hususlar, yurtdışı temsilcilikler
bünyesindeki binalar, Devlet konukevleri
MADDE 20-
(1) Yurtdışı teşkilatı, Cumhuriyet Bayramı ve dini bayramların birinci
günü ile Bakanlıkça belirlenen istisnalar dışında, mahalli tatil
günlerinde tatil edilir.
(2)
Bakan, Müsteşar ve her kademedeki Bakanlık yöneticileri, sınırlarını
açıkça belirtmek şartıyla yetkilerinden bir kısmını alt kademelere
devredebilir. Yetki devri, yetkisini devreden amirin sorumluluğunu
ortadan kaldırmaz.
(3)
Meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurlarının sicillerinin
verilmesinde, mesleğin özelliklerine göre, genel hükümlere ilave
düzenlemeler yönetmelikle yapılabilir.
(4)
Bakanlık, kendi yapacağı yarışma sınavları ile alacağı memurlar başta
olmak üzere, yurtiçi ve yurtdışı teşkilatında istihdam edeceği personel
ve eşleri için güvenlik soruşturması yaptırabilir. Güvenlikle bağlantılı
gerekçelerle, Bakanlık memurları evlenmeden önce Bakanlığın iznini
almakla yükümlüdür. İzin almadan evlenen memurlar istifa etmiş sayılır.
(5)
Meslek memurları ve konsolosluk ve ihtisas memurlarının Bakanlığa
alınabilmeleri için tam teşekküllü bir Devlet hastanesinden verilen, her
türlü iklim şartında görev yapabileceklerine dair rapor ibraz etmeleri
gereklidir. Hukuk müşavirleri ile danışmanlardan da Bakanlığa alınmaları
sırasında bu raporu ibraz etmeleri istenebilir.
(6)
Yurtdışına atanmış bulunan Bakanlık memurları ile Bakanlık kadroları
kullanılarak yurtdışına atanan diğer memurların bakmakla mükellef
oldukları aile fertlerinin yurtdışında gelir getirici işlerde
çalışmaları, ikili istihdam anlaşma hükümleri saklı kalmak üzere,
diplomatik misyon veya konsolosluk şefinin yazılı iznine bağlıdır.
Diplomatik misyon veya konsolosluk şefi bu izni, ancak çalışılacak işin
Devletin itibarını zedelemeyeceğine ve ilgili memurun temsil görevini
aksatmayacağına kanaat getirmesi halinde verebilir.
(7)
Bakanlık, yurtdışı temsilcilikleri bünyesindeki kançılarya binaları,
misyon veya konsolosluk şefi konutları ve lojmanların bakım ve onarımı
ile bunların güvenliklerini ilgilendiren hususlarda bütçe imkanları
çerçevesinde gerekli her türlü tedbiri almaya yetkilidir.
(8)
Devlet konukevi olarak kullanılacak binaların kullanılması ve döner
sermaye işletmeleri şeklinde işletilmesi görev, yetki ve sorumluluğu
Bakanlığa aittir. Döner sermaye işletmeleri için kendi kaynaklarından
karşılanmak üzere 500.000 Türk Lirası sermaye tahsis edilmiştir. Bu
miktar Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Bakanlar Kurulunca beş
katına kadar artırılabilir. Ödenmiş sermaye tutarı tahsis edilen sermaye
tutarına ulaşıncaya kadar, elde edilen dönem sonu kârları ödenmiş
sermayeye eklenir. Ödenmiş sermaye tutarı tahsis edilen sermaye tutarına
ulaştıktan sonra elde edilen kârlar, hesap dönemini izleyen Nisan
ayının sonuna kadar genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili
muhasebe birimi hesabına yatırılır. Döner sermaye işletmelerinin
yönetimi, faaliyet alanları, işleyişi, sermaye kaynakları, idari ve mali
işlemleri ile gelirlerine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığının
da görüşü alındıktan sonra yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.
Bakanlıkça gerekli görüldüğü takdirde, Devlet konukevinin kullanma ve
işletme görev, yetki ve sorumluluğu, ihtisas alanları da gözönünde
tutularak kısmen resmi veya özel diğer kuruluşlara devredilebilir.
Kadrolar
MADDE 21-
(1) Ekli (3) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 13/12/1983
tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Dışişleri Bakanlığına ait
bölümünden çıkarılmış, ekli (4) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas
edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin
Dışişleri Bakanlığına ait bölümüne eklenmiştir.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 22- (1) 24/6/1994 tarihli ve 4009 sayılı Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 23- (1) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;
a)
36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" başlıklı bölümünün (A) fıkrasının
(11) numaralı bendinde yer alan "Dışişleri Bakanlığı meslek memurları"
ibaresi "Dışişleri Bakanlığı meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas
memurları" olarak, "Dışişleri meslek memurluğunda" ibaresi "Dışişleri
Bakanlığı meslek memurluğu ile konsolosluk ve ihtisas memurluğunda"
olarak değiştirilmiştir.
b)
59 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Daimi Temsilciliklere,"
ibaresinden sonra gelmek üzere "Dışişleri Bakanlığı Stratejik
Araştırmalar Merkezi Başkanlığına," ibaresi eklenmiştir.
c)
152 nci maddesinin "II-Tazminatlar" kısmının "A-Özel Hizmet Tazminatı"
bölümünün (1) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"1)
Dışişleri Bakanlığı meslek memurları için (aday meslek memurları dahil)
% 140'ına, konsolosluk ve ihtisas memurları için (aday konsolosluk ve
ihtisas memurları dahil) % 130'una,"
ç)
Eki (I) sayılı Ek Gösterge Cetvelinin "I- Genel İdare Hizmetleri
Sınıfı" bölümünün (d) bendine "Genel Müdürler," ibaresinden sonra gelmek
üzere "Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı,"
ibaresi ile (h) bendine "Devlet Bütçe Uzmanları," ibaresinden sonra
gelmek üzere "Konsolosluk ve İhtisas Memurları," ibaresi eklenmiştir.
MADDE 24- (1) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ
MADDE 222- Dışişleri Bakanlığı meslek mensubu, ataşe, ataşe yardımcısı
ya da münhasıran yurtdışında kullanılmak üzere ihdas edilmiş olan kadro
unvanlarına atanmak suretiyle görev yapmakta iken bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihten önce meydana gelen terör eylemleri nedeniyle malul veya
şehit olanlar için bağlanan aylık ve vazife malullüğü aylıklarında
unvan tavanları;
a)
Başkonsolos, elçi-müsteşar, büyükelçilik birinci müsteşarı kadro
unvanında görev yaptığı halde büyükelçi kadro unvanı emsal alınarak,
b) Diğer meslek mensubu kadro unvanlarında görev yaptığı halde başkonsolos kadro unvanı emsal alınarak,
c)
Ataşe, ataşe yardımcısı ya da münhasıran yurtdışında kullanılmak üzere
ihdas edilmiş olan kadro unvanlarında görev yaptığı halde uzman kadro
unvanı emsal alınarak,
belirlenir.
Bu
madde kapsamına giren hak sahiplerinin aylıkları, bu maddenin yürürlüğe
girdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ek 77 nci madde hükmü
dikkate alınarak birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yükseltilir.
Ancak bu yükseltmeden dolayı geçmişe yönelik aylık veya aylık farkı
ödenmez."
MADDE 25-
(1) 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 13 üncü maddesi
başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Yeni
memuriyet mahallinde işe başlamadan veya yolda vefat halinde veyahut
göreve başladıktan sonra vefat halinde aile harcırahı:
MADDE
13- Yurtiçinde daimi memuriyetle bir mahale tayin olunup da yolda veya
yeni memuriyet mahallinde işe başlamadan evvel vefat eden memur veya
hizmetli, ailesini birlikte götürmüş bulunuyor ise harcıraha müstehak
aile efradına ölümün vukubulduğu mahalden itibaren ve ailesini birlikte
götürmemiş ise bunlara vefat tarihinde bulundukları mahalden itibaren,
45 inci madde esaslarına göre harcırah verilir.
Yabancı
bir memlekete daimi vazife ile tayin olunup da yolda veya yeni
memuriyet mahallinde işe başlamadan evvel veyahut vazifesine başladıktan
sonra vefat eden memur veya hizmetli, ailesini beraberinde götürmüş
bulunuyor ise harcıraha müstahak aile efradına ölümün vukubulduğu
mahalden itibaren ödenecek harcırah 46 ncı madde esaslarına göre
belirlenir."
ALTINCI BÖLÜM
Geçici Hükümler
Yönetmelikler ve teşkilata ilişkin geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 1- (1)
Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, bu Kanunun yayımı tarihinden
itibaren altı ay içinde Bakanlık tarafından hazırlanarak yürürlüğe
konulur. Bu yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut
yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına
devam olunur.
(2)
Bu Kanunda Bakanlık teşkilatı için öngörülen yeni düzenlemeler
uygulamaya konuluncaya kadar, Bakanlık birimleri mevcudiyetlerini ve
görevlerini sürdürürler.
Meslek memurlarına ilişkin geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 2- (1)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla meslek memuru veya aday
meslek memuru statüsünde bulunanlardan başkatiplik ve konsolosluk
yeterlik sınavına henüz girmemiş veya bu sınavı geçememiş olanlar,
dördüncü fıkradaki düzenleme saklı kalmak üzere, bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten önce tabi bulundukları hükümler çerçevesinde,
başkatiplik ve konsolosluk yeterlik sınavına girmeye devam eder. İlk
sınav haklarında başarılı olamayanlar, kalan iki sınav haklarını,
müteakip iki yıl içerisinde kullanabilir.
(2)
Üç sınav hakkında da başarısız olan meslek memurlarına, 10 uncu
maddenin ikinci fıkrasının (ç) bendinde konsolosluk ve ihtisas memurları
için öngörülen kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına iki
kez girme hakkı tanınır. Meslek memuru bu haklarını, en son katıldığı
başkatiplik ve konsolosluk yeterlik sınavından sonra düzenlenecek
müteakip üç kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavında
kullanabilir. Kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına katılıp
başarılı olan meslek memurları, konsolosluk ve ihtisas memuru statüsüne
geçmiş olur. Bu sınavda da başarılı olamayan veya bu sınava katılmayan
meslek memurları, mevcut statüleri ile birlikte, merkez teşkilatında
ikinci katip, yurtdışı teşkilatında ise ikinci katip veya muavin
konsolos unvanını korur, ancak daha üst unvanlara yükselemez.
(3)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra aday meslek memuru
statüsünü kazananlar, bu Kanunda belirtilen gerekli diğer şartları
taşımaları halinde, aşağıda yer alan esaslara göre belirlenecek
tarihlerde başkatiplik ve konsolosluk yeterlik sınavına kabul edilir.
a)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten içinde bulunulan takvim yılı
sonuna kadar geçecek süre içerisinde göreve başlayanlar, meslek
memurluğundaki dokuzuncu fiili hizmet yılları içinde.
b)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği yıldan sonraki ilk takvim yılı içerisinde
göreve başlayanlar, askerlik hizmeti dahil meslek memurluğundaki
sekizinci fiili hizmet yılları içinde.
c)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği yıldan sonraki ikinci takvim yılı
içerisinde göreve başlayanlar, askerlik hizmeti dahil meslek
memurluğundaki yedinci fiili hizmet yılları içinde.
(4) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;
a)
Aday meslek memuru olarak bir yılını tamamlamış bulunanlar asli
memurluğa atanarak üçüncü katip, bir yılını tamamlamamış olanlar ise
adaylıkta geçirdikleri ilk yılın sonunda asli memurluğa atanarak üçüncü
katip,
b) Ataşe unvanını taşıyanlar üçüncü katip,
c) Üçüncü katip unvanını taşıyanlar ikinci katip,
unvanını
alır ve askerlik hizmeti dahil meslek memurluğunda geçirdikleri en
erken dokuzuncu fiili hizmet yılı içinde başkatiplik ve konsolosluk
yeterlik sınavına girer.
(5)
Üçüncü fıkra çerçevesinde başkatiplik ve konsolosluk yeterlik sınavına
girecek meslek memurlarından, aynı fıkranın (a) bendine tabi olacakların
üç yıla kadar, (b) bendine tabi olacakların iki yıla kadar, (c) bendine
tabi olacakların ise bir yıla kadar ikinci katip veya muavin konsolos
unvanıyla fazladan geçirdikleri süreler, ilgili memurların müteakip
derece ilerlemesi için gerekli olan süreden sayılır.
Hukuk müşavirlerine ilişkin geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 3- (1)
Bakanlıkta hukuk müşaviri unvanıyla görev yapan memurlar, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yüz yirmi gün içerisinde meslek
memuru statüsüne geçiş yapmak istediklerini yazılı olarak beyan etmeleri
halinde, bu maddede yer alan hükümler çerçevesinde meslek memurluğu
statüsüne geçirilir ve uygun unvanları alır. Meslek memurluğuna geçiş
yapmayan hukuk müşavirleri mevcut unvanlarını ve özlük haklarını
muhafaza eder.
(2)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen yüz yirmi günlük başvuru
süresinin sona erdiği tarih itibarıyla, memuriyette askerlik hizmeti
dahil en fazla sekizinci fiili hizmet yılı içinde bulunanların
alacakları unvanlar aşağıda yer alan esaslara göre belirlenir ve geçici 2
nci maddenin dördüncü fıkrası çerçevesinde unvan düzenlemeleri yapılır:
a) Aday hukuk müşaviri olarak görev yapanlar aday meslek memuru,
b) Memuriyette üçüncü fiili hizmet yılı içinde bulunan hukuk müşavirleri ataşe,
c)
Memuriyette dördüncü, beşinci ve altıncı fiili hizmet yılı içinde
bulunan hukuk müşavirleri üçüncü katip veya muavin konsolos,
ç) Memuriyette yedinci ve sekizinci fiili hizmet yılı içinde bulunan hukuk müşavirleri ikinci katip veya muavin konsolos,
unvanını alır.
(3)
İkinci fıkra çerçevesinde unvan alanların başkatip veya konsolos
unvanına yükselebilmeleri için dışişleri hukuk müşaviri unvanını
kazandıkları tarihten itibaren hesaplanmak üzere, askerlik hizmeti dahil
Bakanlıktaki en erken dokuzuncu fiili hizmet yılında girebilecekleri
başkatiplik ve konsolosluk yeterlik sınavında başarılı olmaları şarttır.
İlk sınav haklarında başarılı olamayanlara, müteakip üç sınavda
kullanılmak üzere, iki sınav hakkı daha tanınır. Son sınav haklarında da
başarılı olamayanlar, mevcut statülerini ve unvanlarını muhafaza
ederler ancak daha üst unvanlara yükseltilmezler. Bunlara, konsolosluk
ve ihtisas memurları için öngörülen kariyer ilerleme ve konsolosluk
yeterlik sınavına iki kez katılma hakkı verilir. Bu sınav hakları, en
son girilen başkatiplik ve konsolosluk yeterlik sınavından sonra
düzenlenecek müteakip üç kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik
sınavında kullanılabilir. Bu sınavda başarılı olanlar, konsolosluk ve
ihtisas memuru statüsüne geçmiş olur. Bu sınavda da başarılı olamayan
veya bu sınava katılmayanlar, mevcut statüleri ile birlikte, merkez
teşkilatında ikinci katip, yurtdışı teşkilatında ise ikinci katip veya
muavin konsolos unvanını korurlar, ancak daha üst unvanlara
yükselemezler.
(4)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen yüz yirmi günlük başvuru
süresinin sona erdiği tarih itibarıyla üçüncü ve daha üst kadro
derecelerinde çalışmakta olanların meslek memurluğu statüsüne
geçebilmeleri için Bakanlıkça düzenlenecek özel bir yeterlik sınavına
girerek başarılı olmaları şarttır. Sınavda başarılı olanların alacakları
unvanlar Bakanlık Komisyonunun teklifi ve Bakan onayı ile belirlenir.
Sınavda başarılı olanlar, 12 nci maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde
büyükelçi olarak da atanabilir. Sınavda başarılı olamayanlara en az
altışar ay arayla iki sınav hakkı daha tanınır. Bu haklarında da
başarılı olamayanlar, merkez ve yurtdışı teşkilatında hukuk müşaviri
unvanlarını muhafaza ederler. Bunlara, konsolosluk ve ihtisas memurları
için öngörülen kariyer ilerleme ve konsolosluk yeterlik sınavına iki kez
katılma hakkı verilir. Bu sınav hakları, en son girilen özel yeterlik
sınavından sonra düzenlenecek müteakip üç kariyer ilerleme ve
konsolosluk yeterlik sınavında kullanılabilir. Bu sınava katılıp
başarılı olanlar, konsolosluk ve ihtisas memuru statüsüne geçmiş
olurlar. Bu haklarında da başarılı olamayanlar, merkez ve yurtdışı
teşkilatında mevcut unvanlarını korurlar.
(5)
Bu madde çerçevesinde meslek memuru veya konsolosluk ve ihtisas memuru
statüsüne geçen hukuk müşavirlerinin kadroları herhangi bir işleme gerek
kalmaksızın toplam kadro sayısı yirmiye düşünceye kadar iptal edilmiş
sayılır.
Danışmanlar, idari memurlar, bölge uzmanları, yabancı dil uzmanları ve haberleşme teknik personeline ilişkin geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 4- (1)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Bakanlıkta, adaylık süreci devam
edenler dahil, danışman, idari memur (bunlardan uzman ve idari ataşe
unvanı taşıyanlar dahil), bölge uzmanı ve yabancı dil uzmanı ile
haberleşme teknik personeli olarak görev yapan mühendis, tekniker ve
haberleşme teknisyenlerinden bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren yüz yirmi gün içerisinde konsolosluk ve ihtisas memurluğu
statüsüne geçmek istediklerini yazılı olarak beyan edenler aşağıda yer
alan esaslar çerçevesinde konsolosluk ve ihtisas memurluğuna geçirilir.
Konsolosluk ve ihtisas memurluğuna geçmek istemeyenler, mevcut
statülerini ve özlük haklarını muhafaza ederler.
(2)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, konsolosluk ve ihtisas
memurluğu statüsüne geçiş nedeniyle boşalacak olan danışman kadroları,
herhangi bir işleme gerek kalmaksızın, toplam kadro sayısı on beşe
düşünceye kadar iptal edilmiş sayılır. Danışman kadroları hariç olmak
üzere, birinci fıkrada sayılan kadrolara yeni atama yapılmaz. Atama
yapılmayacak kadrolardan, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte boş
olanlar ile herhangi bir nedenle boşalacak olanlar herhangi bir işleme
gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
(3)
Konsolosluk ve ihtisas memurluğuna geçiş yapan memurlar, dördüncü
fıkrada yer alan esaslar çerçevesinde, merkez ve yurtdışı teşkilatında
ataşe veya daha üst unvanları taşımaya hak kazanırlar.
(4) Konsolosluk ve ihtisas memurluğuna geçiş yapanlardan;
a)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihteki statülerinde ve yüz yirmi günlük
başvuru süresinin sona erdiği tarih itibarıyla, askerlik hizmeti dahil
en az dokuzuncu fiili hizmet yılı içinde bulunanlar veya üçüncü ve daha
üst kadro derecelerinde çalışmakta olanlar, en az dört yıllık eğitim
veren bir fakülteden mezun olmaları kaydıyla, merkez teşkilatında ikinci
katip, yurtdışı teşkilatında ise ikinci katip veya muavin konsolos
unvanını taşımaya hak kazanırlar. Bunların, merkez ve yurtdışı
teşkilatında başkatip veya konsolos unvanına terfi edebilmeleri ve
kazanılmış hak aylık derecelerine karşılık gelen daha üst unvanlara
yükseltilmeleri için Bakanlıkça yapılacak özel bir yeterlik sınavına
girmeleri şarttır. Bu sınavda başarılı olanlar Bakanlık Komisyonunun
teklifi ve Bakan onayı ile bu unvanlardan uygun olanlara yükseltilirler.
Yeterlik sınavında başarılı olamayanlara en az altı ay arayla ikinci
bir sınav hakkı daha tanınır. İkinci haklarında da başarılı olamayanlar
merkez teşkilatında ikinci katip, yurtdışı teşkilatında ise ikinci katip
veya muavin konsolos unvanını taşımaya devam ederler, ancak daha üst
unvanlara yükseltilmezler.
b)
Dört yıldan az eğitim veren bir yüksek öğrenim kurumundan veya orta
öğrenim kurumlarından mezun olanlar merkez teşkilatında ataşe, yurtdışı
teşkilatında ise, imza yetkisine sahip olmaksızın, ataşe unvanını
taşımaya hak kazanırlar. Bunlar merkez veya yurtdışı teşkilatında daha
üst unvanlara yükselemezler. Dört yıllık üniversite diplomasına bilahare
sahip olanlara, yurtdışı teşkilatında imza yetkisi ile birlikte, muavin
konsolos veya ikinci katip, merkez teşkilatında ikinci katip unvanı
verilir. Bunlara, askerlik hizmeti dahil, eski statülerinde ve
konsolosluk ve ihtisas memurluğunda geçirdikleri fiili hizmet süresi
toplamı dokuz yıldan fazla ise veya fazla olduğunda kariyer ilerleme ve
konsolosluk yeterlik sınavına iki kez iştirak etme hakkı tanınır. Bu
sınav hakları, sınava katılma hakkının Bakanlıkça kayda geçirildiği
tarihten itibaren tertip edilecek ilk üç sınavdan ikisinde kullanılır.
İkinci haklarında da başarılı olamayanlar merkez teşkilatında ikinci
katip, yurtdışı teşkilatında ise ikinci katip veya muavin konsolos
unvanını taşımaya devam ederler, ancak daha üst unvanlara
yükseltilmezler.
c)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihteki statülerinde ve yüz yirmi günlük
başvuru süresinin sona erdiği tarih itibarıyla, askerlik hizmeti dahil
sekizinci ve daha az fiili hizmet yılı içinde bulunanlar, fiili hizmet
sürelerine karşılık gelen unvanlara atanır. Bunlar, eski statülerinde ve
konsolosluk ve ihtisas memurluğunda geçirdikleri askerlik hizmeti dahil
toplam dokuzuncu fiili hizmet yılları içinde, 10 uncu maddenin ikinci
fıkrasının (ç) bendi hükümlerine tabi olarak, kariyer ilerleme ve
konsolosluk yeterlik sınavına girerler.
(5)
Konsolosluk ve ihtisas memurluğuna geçiş yapan personelin kendi
aralarındaki öndegelim sıralarının belirlenmesine ilişkin esaslar
yönetmelikle düzenlenir.
Sürekli merkez hizmeti gören memurlara ilişkin geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 5- (1)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sürekli merkez hizmeti gören
memur statüsüyle görev yapmakta olanlar, bu Kanunun yürürlük tarihi
itibarıyla merkez memuru statüsüne geçiş yapar.
(2)
Bu memurlar, 11 inci maddede belirtilen şartları taşımaları veya
taşıyor duruma gelmeleri halinde, aynı maddedeki esaslar çerçevesinde
yurtdışı sürekli görevlere atanabilirler.
(3)
Bu memurlardan, l1 inci maddede kayıtlı şartları taşımayanlar da
askerlik hizmeti dahil Bakanlıkta en az on beş yıl fiili hizmeti
bulunmak, beşinci ve daha üst derecelere yükselmiş olmak, yükseköğretim
mezunu olmak, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında
son iki sene içerisinde en az (E) düzeyinde başarılı olmuş bulunmak ve
son altı yıllık sicil notu ortalamaları en az seksen beş olmak kaydıyla,
en fazla iki defaya mahsus olmak üzere ve en çok üçer yıllık sürelerle,
14 üncü maddenin beşinci fıkrasına göre belirlenen dış temsilcilik
gruplandırmasında son üç grupta yer alan temsilciliklere sürekli görevle
atanabilirler. Bunların 11 inci madde çerçevesinde ikinci kez yurtdışı
sürekli göreve atanabilmeleri için, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi
Seviye Tespit Sınavında son iki sene içerisinde en az (C) düzeyinde
başarılı olmaları şartı aranır.
(4)
Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında son iki sene
içerisinde en az (E) düzeyinde başarılı olamamış bulunan memurlar,
üçüncü fıkrada belirtilen sicil ve derece ile ilgili şartları taşıyor
olmaları kaydıyla, 14 üncü maddenin beşinci fıkrasına göre belirlenen
dış temsilcilik gruplandırmasında son iki grupta yer alan
temsilciliklere bir defaya mahsus olmak üzere ve en çok üç yıl süreyle
sürekli görevle atanabilirler. Bu fıkra çerçevesinde yurtdışına atanacak
merkez memurlarının askerlik hizmeti dahil Bakanlıktaki fiili hizmet
sürelerinin, yükseköğretim mezunu olanlar için en az on beş yıl, lise ve
daha alt düzeyde bir eğitim kurumundan mezun olanlar için en az yirmi
yıl olması gerekir.
(5)
Üçüncü ve dördüncü fıkralar çerçevesinde bir yılda en fazla on merkez
memuru yurtdışı teşkilata sürekli görevle atanabilir. Bu sayıyı,
ihtiyaca binaen üç katına kadar artırmaya Bakanlık Komisyonunun teklifi
üzerine Bakan yetkilidir.
Diğer geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 6-
(1) Bu Kanunla kadroları iptal edilen personelden kadro unvanları
değişmeyenler ihdas edilen aynı unvanlı kadrolara atanmış sayılır. Bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan Personel Dairesi
Başkanı, İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığına; Dışişleri Eğitim Merkezi
Başkanı, Diplomasi Akademisi Başkanlığına; Arşiv ve Ulaştırma Dairesi
Başkanı, Bilişim Teknolojileri Dairesi Başkanlığına herhangi bir işleme
gerek kalmaksızın atanmış sayılır. Daimi temsilciliklerde; elçi-müsteşar
unvanıyla görev yapan daimi temsilci yardımcıları elçi-daimi temsilci
yardımcısı, büyükelçilik birinci müsteşarı unvanıyla görev yapanlar
daimi temsilcilik birinci müsteşarı, büyükelçilik müsteşarı unvanıyla
görev yapanlar daimi temsilcilik müsteşarı unvanlarına herhangi bir
işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılır.
(2)
Mahalli katip kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara tekrar atama
yapılmaz. Mahalli katipler, merkez teşkilatına tayin edildiklerinde
merkez memuru kadrolarına atanırlar.
(3)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Devlet konukevindeki mevcut
sözleşmeli personelin aynı statüleri ile istihdamına devam olunur ve
aynı tarih itibarıyla sözleşmeli personele ait boş pozisyonlar ile
boşalacak olanlar hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
(4)
Bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 4009 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin
(a) fıkrası uyarınca Bakanlık personeline yapılan ödemeler 27/6/1989
tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesi
kapsamında ek ödemeden yararlanmaya başlayıncaya kadar aynı usul ve
esaslar çerçevesinde ödenmeye devam olunur.
(5)
Diğer mevzuatta 4009 sayılı Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 26- (1) Bu Kanun yayımı tarihinden itibaren otuz gün sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 27- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
12/7/2010
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
